Kötü Kokulu Vajinal Akıntı Nedir, Neden Olur ve Nasıl Geçer?

Kadınlarda vajinal akıntı oldukça yaygın bir durumdur ve genellikle normal kabul edilir. Fakat bazı durumlarda bu akıntı kötü kokulu, renkli veya rahatsız edici hale gelir. Böyle bir durumda çoğu kadın doğal olarak endişelenir ve “neden oluyor, kendiliğinden geçer mi, doktora gitmeli miyim?” diye merak eder. Aslında vajinal akıntı kadın üreme sisteminin doğal bir parçasıdır; vajina kendi iç ortamını temiz tutmak için sıvı üretir. Ancak akıntının kokusu, rengi veya kıvamı değiştiğinde bu durum, vajinada dengenin bozulduğuna ya da bir enfeksiyon geliştiğine işaret eder.

Normal akıntı, genellikle şeffaf veya süt beyazıdır, kokusuzdur ve kaşıntı ya da yanma yapmaz. Fakat balık kokusuna benzeyen, yoğun ve rahatsız edici koku varsa, bu çoğu zaman bakteriyel bir enfeksiyonla ilgilidir. Kimi zaman bu koku mantar ya da parazit kaynaklı da olabilir. Kısacası, kötü kokulu vajinal akıntı her zaman bir şeylerin yolunda gitmediğini gösterir ve mutlaka bir kadın doğum uzmanı tarafından değerlendirilmelidir.

Normal Vajinal Akıntı Nasıldır?

Vajina, doğal yapısı gereği kendini sürekli yenileyen ve temizleyen bir organdır. Bu temizlik sürecinde salgılanan sıvı, vajinanın iç yüzeyini korur. Normal vajinal akıntı genellikle şeffaf veya hafif süt beyazı renkte olur ve belirgin bir kokusu yoktur. Adet döngüsüne bağlı olarak miktarı artabilir ya da azalabilir. Özellikle yumurtlama döneminde daha bol, kaygan ve şeffaf hale gelir. Bu durum tamamen fizyolojiktir, yani vücudun doğal bir fonksiyonudur.

Eğer akıntı kaşıntı, yanma, kötü koku, renk değişikliği ya da ağrı gibi belirtilerle birlikte görülüyorsa bu durum artık normal değildir. Vajina florası dediğimiz, vajinada yaşayan faydalı bakterilerden oluşan denge bozulmuştur ve genellikle enfeksiyon gelişmiştir.

Kötü Kokulu Vajinal Akıntı Neden Olur?

Vajinada koku oluşmasının en yaygın nedeni bakteriyel vajinozis dediğimiz durumdur. Bunun dışında mantar enfeksiyonları, trikomonas paraziti, rahim ağzı iltihapları, cinsel yolla bulaşan hastalıklar ve hijyen hataları da kötü kokuya yol açabilir.
Aşağıda en sık nedenleri ve belirtilerini detaylı olarak bulabilirsin.

1. Bakteriyel Vajinozis (Balık Kokusu Gibi Koku)

Kadınlarda kötü kokulu akıntının en sık sebebidir. Vajinada normalde bulunan “Laktobasil” adı verilen faydalı bakteriler azalır, zararlı bakteriler çoğalır. Bu denge bozulduğunda vajina pH’ı değişir ve karakteristik bir balık kokusu ortaya çıkar. Akıntı genellikle gri-beyaz renkte, ince kıvamlıdır.
Koku özellikle cinsel ilişki sonrası belirgin hale gelir.
Bazı kadınlarda hafif kaşıntı veya yanma da eşlik eder.
Tedavi edilmediğinde tekrar edebilir, rahim ağzına veya yukarı genital bölgelere yayılabilir.

2. Mantar Enfeksiyonu (Candida Albicans)

Bu tür akıntı daha çok beyaz, peynirimsi, kesilmiş süt gibi görünür. Kötü kokudan ziyade ekşi veya mayalı hamur kokusu şeklindedir. Vajina çevresinde şiddetli kaşıntı, kızarıklık ve yanma olur.
Mantar enfeksiyonu genellikle bağışıklık düşüklüğü, antibiyotik kullanımı, aşırı şekerli gıdalar, dar sentetik iç çamaşırları veya uzun süreli ped kullanımı sonrasında ortaya çıkar.
Tedavide genellikle antifungal fitiller, kremler ve ağızdan ilaçlar kullanılır.
Beslenme düzeni de burada çok önemlidir; fazla şeker mantar için adeta yakıttır.

3. Trikomonas Enfeksiyonu

Cinsel yolla bulaşan bir parazittir. Akıntı genellikle yeşilimsi, sarı-yeşil, köpüklü ve çok kötü kokulu olur. Kaşıntı, yanma, idrar yaparken sızı ve ilişki sırasında ağrı sık görülür.
Bu tür enfeksiyonlarda hem kadının hem partnerin tedavi edilmesi gerekir.
Tedavide metronidazol içeren ilaçlar kullanılır.
Tedavi edilmezse rahim ağzında iltihap (servisit) yapabilir.

4. Servisit (Rahim Ağzı İltihabı)

Rahim ağzında uzun süreli iltihap olduğunda sarı veya yeşilimsi akıntı, bazen kanla karışık akıntı ve kötü koku ortaya çıkar.
Servisit, doğum, kürtaj, spiral kullanımı veya cinsel yolla bulaşan mikroorganizmalar sonrası gelişebilir.
Bazen sessiz seyreder ve sadece kötü koku ile kendini belli eder.
Uzun vadede rahim ağzında yara oluşabilir, bu da akıntının tekrar etmesine neden olur.

5. Spiral (RİA) Kaynaklı Akıntı

Rahim içi araç (spiral) kullanan bazı kadınlarda vajinal flora bozulur.
Spiral üzerinde bakteri birikimi olabileceği için zamanla koku ve akıntı artışı görülebilir.
Bu durumda spiral kontrol edilip gerekiyorsa çıkarılmalıdır.

6. Hijyen ve Yaşam Tarzı Faktörleri

Aşırı temizlik takıntısı, sık vajinal duş yapmak, parfümlü sabunlar kullanmak, dar ve sentetik iç çamaşırları tercih etmek de vajinanın doğal dengesini bozar.
Vajina kendi kendini temizleyen bir organdır; fazla müdahale aslında zararlıdır.
Ayrıca terli kıyafetlerle uzun süre kalmak da bakteri üremesini kolaylaştırır.

Akıntının Rengine Göre Anlamı

Vajinal akıntının rengi genellikle nedenini gösterir.

• Beyaz ve peynirimsi: Mantar enfeksiyonu

• Gri-beyaz ve balık kokulu: Bakteriyel vajinozis

• Yeşil veya sarı-yeşil: Trikomonas enfeksiyonu

• Kahverengi: Adet sonrası eski kan veya rahim ağzı iltihabı

• Sarı ve yoğun: Servisit ya da cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar

Akıntının yanında kaşıntı, yanma, ağrı veya idrar yaparken sızı gibi belirtiler varsa mutlaka jinekolojik muayene gerekir.

Tanı Nasıl Konulur?

Kötü kokulu vajinal akıntının nedenini anlamak için kadın doğum muayenesi şarttır.
Tanı için yapılan işlemler genellikle basittir ve ağrısızdır.
Doktor vajinal muayene yaparak akıntının rengi, kokusu ve miktarını değerlendirir.
Gerekirse laboratuvar testleri istenir:

• Vajinal smear ve mikroskobik inceleme: Enfeksiyonun türü belirlenir.

• Kültür testi: Bakteri veya mantar cinsini saptamak için yapılır.

• Vajinal pH ölçümü: pH değerine göre bakteriyel veya mantar kaynaklı olduğu anlaşılır.

• HPV veya PAP smear: Uzun süren akıntılarda rahim ağzı değerlendirmesi yapılabilir.

Bu testler sonucunda sorunun kaynağı tespit edilir ve uygun tedavi planlanır.

Tedavi Nasıl Yapılır?

Tedavi tamamen nedenine göre değişir.
Bakteriyel vajinozis durumunda antibiyotik içeren vajinal fitiller veya ağızdan ilaçlar verilir.
Mantar enfeksiyonlarında antifungal ilaçlar ve probiyotik destekler kullanılır.
Trikomonas enfeksiyonu varsa hem kadın hem erkek partner birlikte tedavi edilmelidir.
Servisit ve diğer iltihap durumlarında vajinal ovül, krem ve gerektiğinde rahim ağzı tedavileri uygulanır.

Vajinal duş, parfümlü sabun, sirke, karbonat gibi evde yapılan uygulamalar kesinlikle önerilmez.
Bunlar vajina florasını daha da bozar ve enfeksiyonu kötüleştirir.
Tedavi sonrası doktor kontrolü önemlidir çünkü bazı enfeksiyonlar tekrarlayabilir.

Beslenme ve Yaşam Tarzının Etkisi

Beslenme alışkanlıkları vajinal sağlığı doğrudan etkiler.
Aşırı şekerli gıdalar, hazır tatlılar ve beyaz unla yapılan yiyecekler mantar enfeksiyonlarını tetikler.
Yoğurt, kefir ve probiyotik içeren besinler ise vajina florasını güçlendirir.
Bol su içmek, sigara ve alkolü azaltmak, bağışıklığı destekleyen C vitamini ve çinko gibi gıdalar almak önemlidir.
Günlük pedleri uzun süre kullanmak yerine sık değiştirmek, pamuklu iç çamaşırı tercih etmek, genital bölgeyi nemli bırakmamak gerekir.

Ne Zaman Doktora Gitmeli?

Kötü kokulu vajinal akıntı 2–3 günden uzun sürüyorsa,
akıntıya kaşıntı, yanma, ağrı veya ateş eşlik ediyorsa,
ilişki sonrası koku belirginleşiyorsa,
gebelikte anormal akıntı fark ediliyorsa mutlaka jinekoloğa gidilmelidir.
Çünkü bu durumlar basit bir enfeksiyonun ötesinde ciddi rahim ağzı ya da rahim içi problemleri gösterebilir.

Kötü Kokulu Akıntıyı Önlemek İçin Öneriler

• Her gün iç çamaşırını değiştir.

• Pamuklu ve bol iç çamaşırı kullan.

• Günlük ped kullanacaksan sık değiştir.

• Vajinayı sabunla yıkama; sadece su yeterlidir.

• Vajinal duş yapma.

• Şekerli gıdaları azalt.

• Probiyotik yoğurt ve kefiri düzenli tüket.

• Adet döneminde pedleri sık sık değiştir.

• Cinsel ilişkiden sonra genital bölgeyi kuru tut.

• Yıllık rutin jinekolojik muayeneni ihmal etme.

Sonuç: Koku Uyarıdır, Erken Tedavi Şarttır

Vajinal koku ve akıntı, çoğu kadının yaşadığı ama sıkça ertelenen bir problemdir.
Oysa kötü koku, vajinada bir dengesizlik veya enfeksiyon olduğunun habercisidir.
Erken tanı ve doğru tedaviyle sorun kolayca çözülür.
Ancak yanlış ürünler, rastgele ilaç kullanımı veya “geçer diye beklemek” enfeksiyonun ilerlemesine neden olabilir.
Bu yüzden kötü kokulu akıntı fark edildiğinde mutlaka bir kadın doğum uzmanına başvurulmalıdır.

Op. Dr. Sezgin Dursun
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
İstanbul

Sunlar da ilginizi çekebilir : https://jinopdrsezgindursun.com/

https://www.sezgindursun.com/gebelik-haftalari/